Od 1 stycznia 2022 r. zaczyna obowiązywać w Polsce pakiet nowych zmian podatkowych, wprowadzanych w ramach Polskiego Ładu. Zmiany te dość mocno ingerują w prowadzenie jednoosobowych działalności gospodarczych i ich rozliczeń, a to za sprawą głębokiej reformy zarówno w zakresie składki zdrowotnej jak i sposobu opodatkowania.
Nowe zasady trzech głównych form opodatkowania w pigułce:
- Opodatkowanie na zasadach ogólnych, tzw. skala podatkowa
Najważniejsze zmiany:
- Wzrost progu podatkowego z 85.525 zł do 120.000 zł, od którego odprowadzana jest zaliczka na podatek w wysokości 17%. Oznacza to, że stawką 32% podatku będą objęte dochody przekraczające limit 120.000 zł.
- Wzrost kwoty wolnej od podatku z 8.000 zł do 30.000 zł rocznie, co będzie miało wpływ na kwotę zmniejszającą podatek. Kwota zmniejszająca podatek ma także przysługiwać podatnikom znajdującym się w II progu podatkowym. Do tej pory podatnikom płacącym już 32% podatku nie przysługiwała kwota wolna od podatku. Obecnie miesięczna ulga podatkowa to kwota 43,76 zł (czyli 1/12 z 525,12 zł) a po zmianach ma być to kwota 425,00 zł (wynikająca z kalkulacji: 30.000 x 17% = 5.100/12 = 425,00 zł).
- Wprowadzenie braku możliwości odliczania części składki zdrowotnej (czyli 7,75%) od podatku. Osoby rozliczające się na zasadach ogólnych będą płacić pełną składkę zdrowotną czyli 9%, a nie jak dotychczas 1,25%.
- Wprowadzenie „ulgi dla klasy średniej”, uwzględnianej przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy. Ulga ta została przewidziana wyłącznie dla firm osiągających przychód (brutto) w przedziale sztywnym od 5.701 zł do 11.141 zł miesięcznie, czyli od 68.412 zł do 133.692 zł rocznie.
Jeżeli osoba prowadza działalność gospodarczą (przedsiębiorca) nie chce ryzykować nieosiągnięcia dolnego progu lub przekroczenia górnego limitu, a co za tym idzie konieczności zwrotu ulgi, to może zrezygnować z naliczania jej miesięcznie. W sytuacji, kiedy w ostatecznym rozliczeniu okaże się, że przedsiębiorca jednak zachował prawo do ulgi dla klasy średniej, to może odzyskać nienaliczoną ulgę przy rocznym rozliczeniu PIT, w postaci zwrotu nadpłaconego podatku.
- Opodatkowanie podatkiem liniowym
Ten sposób rozliczania pozostawia opodatkowanie dochodów na tym samym poziomie 19%. Istotna zmiana to nowe zasady składki zdrowotnej (wyliczanie, rozliczanie). Składka zdrowotna to 4,9% od dochodu i jest to kwota całkowicie nieodliczalna od podatku.
Rozliczenie dot. składek społecznych pozostaje bez zmian merytorycznych, będzie standardowo podlegać corocznej aktualizacji kwot.
- Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Przy ryczałcie podstawą opodatkowania jest osiągany przychód (a nie dochód), czyli ponoszone koszty są całkowicie pomijane. Jest to rzadko wybierana forma opodatkowania w branży transportowej, gdyż stosunek kosztów do przychodów jest zazwyczaj wysoki.
Zmiana formy opodatkowania – kiedy i jak tego dokonać?
Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o PIT dochody uzyskane przez przedsiębiorców opodatkowane są na zasadach ogólnych (skala podatkowa) chyba, że podatnik złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o wyborze innej formy opodatkowania lub złoży wniosek CEiDG-1 na podstawie przepisów ustawy o CEIDG.Podatnik może dokonać zmiany formy opodatkowania na:
- 19% stawki podatku (podatek liniowy) lub ryczałtu w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego;
- na inne formy opodatkowania - w terminie do 20 stycznia, jeżeli w poprzednim roku podatnik opodatkowany był w formie karty podatkowej.
